Activiteiten

Ontdek en beleef het heuvelachtige buitengebied van Stokkum letterlijk tegen  de duitse grens aan, door her Bergherbos met diverse hoogteverschllen als glooiende akkers, weilanden, stuwwallen, bossen, dorpjes en divers cultuur historisch erfgoed.

Stokkum

Bij het afgraven van de stuwwallen voor de aanleg van de snelweg in de Tweede Wereldoorlog zijn urnen uit de Hallstattcultuur aangetroffen uit de periode rond 800 voor Christus.
Hieruit blijkt dat de bossen in de omgeving van Stokkum 2800 jaar geleden al permanent bewoond werden. Vormen van ontginning hebben vermoedelijk al in de zevende eeuw voor Christus plaatsgevonden. In de omgeving zijn ook veel ijzerslakken aangetroffen. Uit het ijzeroer werd in die periode ijzer gewonnen. IJzeroer wordt nog wel aangetroffen in een beekje, de Sprung. De naam Stokkum is waarschijnlijk afkomstig van Staickheim, een benaming die refereert aan de aanwezigheid van hout (‘staak’) en huis (‘heim’). Aan het achtervoegsel -hem is te zien dat het oorspronkelijk een zogenaamde Rijkskarolingische nederzetting is geweest, een vestiging van Frankische soldaten. Die staken, rond 800 na Christus, veelvuldig de Rijn over en koloniseerden gebieden aan de overkant (onder andere de Liemers). De naam Stokkum komt van "Stok", verbonden met het kappen van bomen, terwijl "heim" de betekenis van dorp of huis kan hebben gehad De eerste vermelding in de archievenstamt uit 1240, hierin wordt Stokkum genoemd als Stokhem. Stokkum ligt aan de voet van de Hulzenberg, een deel van de stuwwal die in de voorlaatste ijstijd ontstond. Het cultuurlandschap op deze overgang tussen hoog en laag is al eeuwenlang een prima leefomgeving voor de diersoort op de voorkant: de patrijs.De Sint-Suitbertuskerk werd in 1915 in gebruik genomen. De Heilige Suïtbertus, afkomstig uit Engeland, is als patroonheilige gekozen. De architect heeft geprobeerd de kerk aan te passen aan de toenmalige kleinschalige gemeenschap, gesitueerd in het glooiende landschap.

"t Broek, gemeenschappelijke gronden

‘t Broek is een voormalig overloopgebied van de Rijn. De naam ‘t Broek refereert aan laagliggend, drassig land en bestaat uit kleigrond, in tegenstelling tot het hoger gelegen gebied van de dorpskom, dat meer uit zandgrond bestaat. Tot 1888 was ‘t Broek het belangrijkste deel van de gemeenschappelijke gronden van het Stokkumse gilde, ook wel de Stokkumer
gemeynde genaamd. De gildeleden mochten hun vee hier gratis laten weiden. Het Stokkumse gilde duikt voor het eerst op in de archieven als zij in een brief aan de heer van Bergh verzoekt om een meiboom te mogen kappen vanwege de viering van het jaarlijkse meifeest, een traditie
die in Stokkum nog steeds bestaat. Vanaf 1888 werd de markenwet aangenomen, wat betekende dat overal in Nederland gemeenschappelijke gronden onder de bezittende leden werden verdeeld. In Stokkum gebeurde dit bij de zaal van café ’t Klaphek, een naam die refereert aan de plek waar ooit één van de drie toegangshekken stond.

De zandbulten

De Stokkumse zandbulten aan de Eltenseweg zijn gevormd toen tijdens de voorlaatste ijstijd de heuvelrug van de Elterberg, de Hulzenberg en het Montferland werd opgestuwd door het oprukkende landijs uit Scandinavië. Een smeltwaterbeek heeft in of onder de ijskap door gestroomd, waarbij zich zand heeft afgezet. Toen het ijs zich zo’n 200.000 jaar geleden uit deze streek terugtrok, bleef de zandafzetting als een heuvelrug achter. De zandbulten zijn al decennia een speelparadijs voor kinderen. De Zandbulten zijn opengesteld voor publiek door Camping Brockhausen. 

De sprung

De meeste neerslag die op de Montferlandse stuwwal valt, vloeit ondergronds weg. Daarom zijn op plekken waar het water dicht aan de oppervlakte komt sprengen (‘sprungen’) aangelegd voor de watervoorziening. Een spreng is een nieuw gegraven waterloop of vergraven natuurlijke beek, die gevoed kan worden door een bron van opwellend water. Natuurmonumenten heeft diverse maatregelen genomen aan de beekloop om de ecologische waarde te herstellen en te voorkomen dat de bron in de toekomst droogvalt. 

Uitkijktoren

De Hulzenberg is met een hoogte van 84 meter boven NAP een van de hoogste punten van het Bergherbos. Bovenop staat een uitkijktoren. Het hout waarvan deze is gebouwd komt allemaal uit het Bergherbos zelf. Na de pittige klim naar boven kun je genieten van een prachtig uitzicht over de wijde omgeving. Je staat op een hoogte van 21 meter en kijkt helemaal uit van Veluwezoom tot Elten en verder! 

Hagelkruis

Hagelkruisen werden in vroegere eeuwen langs de weg geplaatst om boze geesten af te weren, onder andere opdat gewassen niet door hagel beschadigd zouden raken. Stokkum moet nog in 1624 een hagelkruis hebben gehad, waaronder de armen jaarlijks bijeen kwamen en de zogenaamde “hagelspende” ontvingen. Dit kruis moet ergens in het Stokkumse veld hebben gestaan en is om onbekende redenen verdwenen. In 1994 werd er een nieuw hagelkruis op de huidige plek opgericht en tijdens de kermis in oktober onthuld. Het hagelkruis in Stokkum is van het Liemerse type, waarbij een kruis van ijzer geplaatst op een hoge ijzeren of houten
mast geplaatst is. Ze staan ook in de rest van de Liemers en het aangrenzende Duitse Rijnland.

Burgers Dierenpark

In 1884 kocht slager Johan Burgers een herenhuis op de hoek van de Peeskesweg en de Schaapskooiweg. Hij verzamelde en fokte fazanten, pauwen en andere siervogels en bouwde met zijn vogelweide een internationale reputatie op. In 1913 werd dit door Johan uitgebreid tot Burgers’ Dierenpark. Naast de vogels kwamen in het park herten, zwijnen, vossen en wolven; later ook beren en leeuwen. In 1923 keurde de toenmalige gemeente Bergh de uitbreidingsplannen niet goed en vertrok het dierenpark van ’s-Heerenberg naar Arnhem, waar achterkleinzoon Alex van Hooff nog steeds aan het roer staat van Burgers’ Zoo.

De Plantage

De Plantage, even ten westen van kasteel Huis Bergh in ‘s-Heerenberg, is een parkbos dat eind 18e eeuw werd aangelegd. De grote middenlaan, de Hofselaan, ziet uit op de toren van de SintVituskerk in Hoch-Elten. Een van de dwarslanen is gericht op de Sint-Martinuskerk in Emmerik. In die periode was het gebruikelijk dat de Europese adel elkaar stekken van bijzondere bomen, struiken en planten cadeau gaf. Leden van het geslacht Van den Bergh plantten deze stekken in de Plantage. Daardoor treffen we hier nog steeds exotische Douglas-sparren, Libanese ceders, Japanse lariksen en veel rhododendrons aan. Aan het eind van de
Hofselaan ligt een grote zwerfsteen, een donkergrijze kwartsiet, die hier is beland in de voorlaatste ijstijd. 

Huis Bergh

Kasteel Huis Bergh te ‘s-Heerenberg is een van de grootste kastelen van Nederland en heeft een geschiedenis die teruggaat tot het begin van de 12e eeuw. Op een kunstmatige heuvel werd een donjon, een houten woontoren, gebouwd. Later, rond 1240, werd deze
vervangen door een tufstenen toren. Resten van deze toren zijn nog te zien in een van de muren van de huidige hoofdburcht. Het kasteel heeft in de loop der eeuwen vele verbouwingen en uitbreidingen ondergaan. De belangrijkste nog bestaande delen dateren uit de 14e, 15e en 17e eeuw. In de beginfase van de Tachtigjarige Oorlog heeft Huis Bergh veel te lijden gehad. Rond 1600 werd begonnen met de herbouw, waarbij het kasteel zijn huidige aanzien kreeg.
In 1912 kocht dr. Jan Herman van Heek het kasteel en alle bijbehorende bossen en landerijen van de familie Von HohenzollernSigmaringen, die sinds 1787 het kasteel bezaten. In 1939 ging het kasteel grotendeels door brand verloren, maarde muren konden worden gered en in 1941 was de brandschade hersteld