We wandelen ten zuiden van Winterswijk door een afwisselende en bosrijke omgeving. Vanaf de watermolen Berenschot, Wooldseweg 74, Winterswijk Woold, wat het feitelijke startpunt is wandelen we door het nationaal Landschap Winterswijk. De route gaat dan langs landerijen en diverse landgoederen. Om bij de wandeling te komen zullen we vanaf het station eerst 1,7 km ( ongeveer 21 minuten) moeten lopen. Dat is dan bij de horeca gelegenheid De Gulle Smid, A. Th ten Houtenlaan 4. Uiteindelijk zal de hele wandeling op 17,5 km uitkomen. Dit is een van de diverse wandelingen vanaf het station Winterswijk, die ik wil gaan organiseren in de loop van de tijd.
Het Wooldse veen
Het is een een van de laatste restanten van het uitgestrekte hoogveenmoeras dat de grens markeerde tussen Nederland en Duitsland. Beleef deze bijzondere natuur het vanaf het plankenpad, en spot onderweg de eeuwenoude grenspalen. Dit gebied is zo bijzonder en vooral ook kwetsbaar dat het is aangewezen als Natura 2000 gebied. Deze status maakt het financieel mogelijk om een herstelproject uit te voeren. Want alleen met een zorgvuldig herstel en beheer kunnen de natuurwaarden van het Wooldse Veen behouden blijven. Volgens de laatste gegevens zouden de werkzaamheden begin 2021 afgerond zijn. Veel van de genomen maatregelen gaan de verdroging van het veen tegen. Door het dempen of verondiepen van afwateringssloten en het verwijderen van opslag wordt zo veel mogelijk water in het gebied vastgehouden. Op een aantal plekken is de voedselrijke bovenste bodemlaag afgeplagd. Door gronden te ruilen met aangrenzende grondeigenaren en deze opnieuw in te richten is het natuurgebied bovendien uitgebreid.
Vegetatie en dieren
Het gebied kenmerkt zich door de veenputten en veendijken: overblijfselen van de vroegere afgravingen, waarbij men na verdroging het veen gebruikte voor turf. Door een regeneratieplan vormt zich nieuw hoogveen in de veenputten, met als begroeiing onder andere zonnedauw, lavendelheide, kleine veenbes en veenmos. De veendijken zijn begroeid met berken en soms ook eiken.Het gebied is rijk aan bijzondere libellen (zoals de zwarte heidelibel en de grote keizerlibel) en vlinders: ook vindt men hier de kamsalamander, hazelworm, heidesabelsprinkhaan, de gladde slang, dassen en buizerds
Bekendelle
Natuurgebied Bekendelle is het mooist ontwikkelde alluviaalbos van Gelderland. Een bosgebied langs de hier vrij meanderende Boven-Slinge, dat begin negentiende eeuw spontaan bebost is geraakt. Het bos dat in het laaggelegen deel van het gebied ligt, loopt bij hoge waterstanden onder en is beekbegeleidend vogelkers-essenbos. Het grootste deel van het gebied bestaat uit eiken-beukenbossen en naaldbos, deels met hulst in de ondergroei. Verder kenmerkt Het bos zich door een diversiteit aan loofbomen en bevat een rijke mosflora met onder andere het zeldzame spatelmos. Er groeien bijzondere planten als slanke sleutelbloem en bosgeelster. Deze grote variatie in een redelijk klein gebied zorgt voor veel verschillende plant- en diersoorten. De ijsvogel, de grote gele kwikstaart en de zeldzame middelste bonte specht voelen zich hier thuis. Verder is hier 1 van Nederlands grootste populaties van de zeldzame bosbeekjuffer in kaart gebracht: Gaat om een libellensoort. Ook zeldzame zweefvliegen, loopkevers en vlinders zijn hier waar genomen. In het gebied zijn zelfs weer boommarters gezien. Zover ik weet (nog geen) ever zwijnen en wolven. Wat niet is kan nog komen.
Een beknopte geschiedenis van Winterswijk
In historische documenten wordt Winterswijk aangeduid met onder andere de volgende namen: Winethereswick, Winriswic, Winterswich, Wennerswiche, Winrichwich, Wynreswick, Wentersick, Wenterswick en Wenterwic. De naam Winterswijk komt van het Germaanse Winidaharis Wika, wat dochternederzetting van Winidahari betekende. Ten tijde van het Romeinse Rijk leefden in de omgeving van Winterswijk Chamaven en wellicht ook Bructeren. Er is in Winterswijk een bronzen munt gevonden van de Romeinse keizer Galba uit het jaar 68-69. Naar alle waarschijnlijkheid is het dorp Winterswijk op zijn minst 1000 jaar oud. Het oudste document, waaruit het bestaan van Winterswijk als afzonderlijk 'kerspel' (parochie) kan blijken, is een lijst van inkomsten van het Sint-Mauritiusstift in Münster (Duitsland). Dit geschrift dateert uit de eerste jaren van de 11e eeuw. Het is waarschijnlijk dat het ontstaan van de bebouwde kom in verband heeft gestaan met de stichting van een kerk. De oudste berichten spreken namelijk van een 'parochia Winterswijk' of vermelden de aanwezigheid van een geestelijke aldaar. In deze tijd was de parochie Winterswijk onderdeel van het Graafschap Lohn.[3] Sinds de 11e eeuw bezat het klooster of stift Sint-Mauritius in Münster een omvangrijke hof in Winterswijk. Vanaf 1316 tot 1798 viel Winterswijk onder de heerlijkheid Bredevoort. In 1223 werd een andere hof in Winterswijk, Starkenrode, geschonken aan klooster Bethlehem bij Doetinchem. In 1230 ruilde graaf Herman I van Lohn de hof te Varsseveld tegen hof Starkerode te Winterswijk. In de 14e en 15e eeuw was er nog steeds sprake van een Hof van Winterswijk.
In 2011 werden sporen van middeleeuwse grachten aangetroffen.[4] Archeologen hebben op basis van veldonderzoek en grondboringen een reconstructie kunnen maken van de vermoedelijke ligging ervan. Het gaat om twee hoven en bijgebouwen die omringd waren met een smalle dubbele gracht van zes meter breed en drie meter diep. De binnengracht werd mogelijk in 12e eeuw aangelegd, de buitengracht in de 13e eeuw, om het dorp te beschermen tijdens de Strijd om Bredevoort. Uit het onderzoek van de archeologen bleek dat de grachten tot de 16e eeuw in gebruik zijn geweest en daarna moeten zijn dichtgeraakt of gedempt[5] Mogelijk bestaat er een verband met de Tachtigjarige Oorlog. Tijdens het Beleg van Groenlo (1627) hield de ruiterij van het Staatse leger kwartier in Winterswijk. Op een belegeringskaart is een verdedigingslinie zichtbaar rondom het dorp.
Na de Protestantse Reformatie werd Winterswijk hervormd, in tegenstelling tot katholiek gebleven plaatsen in de omgeving zoals Groenlo en Lichtenvoorde. In de 17e eeuw werd onder Bommenberend het katholicisme tijdelijk en kortstondig hersteld. In 1799 werd de rust in het dorp verstoord door de executie van orangiste de Freule van Dorth wegens het veroorzaken van "oproerstokerij". Tot de gemeentelijke hervormingen van 1811 viel Winterswijk bestuurlijk onder het Ambt Bredevoort, in dat jaar werd Winterswijk op 14 maart een zelfstandige gemeente.[6] In 1816 kreeg de gemeente een gemeentewapen. Winterswijk heeft een museum, Villa Mondriaan, een museum over de jonge jaren van Piet Mondriaan. In de Laan van Hilbelink ligt de Museumfabriek van de Winterswijkse Vereniging Het Museum, gesticht door onderwijzer G. Jansen, met allerlei zaken betreffende de geschiedenis van Winterswijk. In de Meddosestraat is het belevingsmuseum Wereld van Wenters gevestigd, met een expositieruimte en een oude bakkerij.
Op 21 november 1847 vond er in de Verenigde Staten een scheepsramp plaats die een aantal Winterswijkse families in rouw dompelde. Ongeveer 51[7] Winterswijkers die via emigratie hun geluk zochten in het 'beloofde land' kwamen na twee maanden reizen op tragische wijze om het leven toen het schip de SS Phoenix door brand verging op Lake Michigan op slechts enkele kilometers voor de eindbestemming: Sheboygan (Wisconsin). Circa 40 van de omgekomen Winterswijkers waren kinderen. De overlevenden werden opgevangen in het stadje, waarbij de bevolking alles deed om de overlevenden te kunnen helpen. Doordat Sheboygan geen telegraafverbinding had met andere steden, kwam het nieuws over de ramp maar mondjesmaat naar buiten. Het duurde bijna drie maanden voor het nieuws Nederland bereikte, waarop er een dag van rouw werd afgekondigd en er overal in het land kerkklokken luidden ten teken van rouw. Op 27 januari 1942 werd in Winterswijk een temperatuur gemeten van -27,4 Celsius, het absolute kouderecord voor Nederland.[8
Reacties
Trouwens nog een aardig weetje en bijkomstigheid. Voor degenen, als ik die met de auto komen. We kunnen even over de grens tanken bij autobedrijf Dick, jacobistrasse 39 te Sudloh (Borken) voor 1,90 per liter scheelt ruim €0,40 met de goedkoopste pompen in Nederland en zelfs €0,60 met pompen langs de snelweg. Na afloop dat even doen.
Wel zullen er genoeg rustpauzes ingelast worden.
Voor alle duidelijkheid. Er is naar alle waarschijnlijkheid alleen aan het begin en eind van deze wandeling horeca
Zoals bekend ontmoeten we elkaar zondag om 11:30 uur aan de voorkant van het station. Vandaar uit lopen we naar meteen naar De Gulle Smid aan de meester A. Th ten Houtenlaan 4, 7102 EH te Winterswijk. Dit is dan voor ons het direkte beginpunt van de wandeling.Na afloop het voorstel om te eten en te drinken bij eetcafé Het kronenhuis, Markt 23, 7101 Winterswijk. Laat me dat uiterlijk zaterdag weten